نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی
در این قسمت نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی مورد بحث قرار گرفته است. در واقع اظهارنامه مالیاتی کارنامه مالی است که متناسب با نوع درآمد، اشخاص مکلف به تنظیم و تسلیم آن به اداره امورمالیاتی می باشند.
انواع اظهارنامه های مالیاتی:
اظهارنامه های مالیاتی به 10 نوع متفاوت براساس انواع درآمد تقسیم بندی می شوند که به شرح زیر هستند:
- اظهارنامه اشخاص حقیقی (ماده 100 قانون مالیات های مستقیم)
- اظهارنامه اشخاص حقوقی (ماده 110 ق.م.م )
- اظهارنامه ارزش افزوده (معاملات فصلی)
- اظهارنامه انحلال (ماده 114 ق.م.م)
- اظهارنامه درآمداجاره (ماده 57 ق.م.م)
- اظهارنامه مالیات بردرآمد املاک و سرقفلی (ماده 80 ق.م.م)
- اظهارنامه ارث (ماده 26 ق.م.م)
- اظهارنامه مالیات بردرآمد اتفاقی (ماده126 ق.م.م)
- اظهارنامه حق تمبر
- اظهارنامه حقوق
جداول مربوط به فرم های اظهارنامه مالیاتی:
در فرم‌های اظهارنامه مالیاتی 24 جدول طراحی شده که شامل دو بخش الف و ب به شرح زیر است:
بخش الف) اطلاعات اختصاصی
- جدول ١: اطلاعات مجوزهای فعالیت اقتصادی
- جدول ٢: اسامی اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل
- جدول ٣: اطلاعات دفاتر قانونی مودی
- جدول ۴: جزییات پذیرش بورس سهام
بخش ب) محاسبه مالیات
- جدول ۵: درآمدهایی که مالیات آنها قبلا بصورت مقطوع پرداخت شده است
- جدول ۶: درآمدهای معاف یا نرخ صفر مالیات ( کسر از درآمدها )
- جدول ٧: استهلاک زیان سنواتی
- جدول ٨: معافیت‌ها و بخشودگی‌های مالیاتی ( کسر از مالیات )
- جدول ٩: توسعه، نوسازی و بازسازی واحدهای صنعتی و معدنی(ماده‌ی ١٣٨ ق.م.م.)
- جدول ١٠: ثبت کمک‌های مالی پرداختی
- جدول ١١: ترازنامه
- جدول ١٢: صورت سود و زیان
- جدول ١٣: گردش حساب سود (زیان) انباشته
- جدول ١۴: موجودی مواد و کالا
- جدول ١۵: سرمایه
- جدول ١۶: اطلاعات فروش ( داخلی و خارجی )
- جدول ١٧: بهای تمام شده‌ی کالای فروش رفته
- جدول ١٨: درآمد ناخالص پیمانکاری / ارائه خدمت ( داخلی و خارجی )
- جدول ١٩: بهای تمام شده‌ی کار انجام شده پیمانکاری / خدمات ( داخلی و خارجی )
- جدول ٢٠: تعداد کارکنان
- جدول ٢١: فهرست صادرات و ما بازاءِ دریافتی
- جدول ٢٢: اطلاعات مالک/ مالکین
- جدول ٢٣: اطلاعات سرمایه‌گذاری خارجی
- جدول ٢۴: ثبت جایزه دولتی / موقوفه / نذر / بریه ولی فقیه / خمس / زکات / هدیه / کمک و وجوه نقدی و غیرنقدی دریافتی
مراحل تنظیم اظهارنامه الکترونیکی:
در ابتدا قبل از شروع مراحل تکمیل اظهارنامه می بایست تا در سازمان امورمالیاتی مراحل مربوط به ثبت نام انجام شود که شامل 45 مرحله است.
پس از ارسال مدارک و ثبت اطلاعات هویتی و تشکیل پرونده و در اختیار داشتن شناسه ملی و کد اقتصادی، به عنوان مودی مالیاتی شناخته شده و بعد از طی شدن تشریفات قانونی، کد کاربری و رمز عبور برای اعلام اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی برای مودی به صورت محرمانه از طریق پیامک، ارسال می شود. جهت انجام وظایف مالیاتی، داشتن کد کاربری و رمز عبور، الزامی می باشد که باورود به سایت سازمان مالیاتی به نشانی https://tax.gov.ir قادر خواهند بود تا فرم مربوطه را دانلود کرده و سپس به تکمیل آن بپردازند.
در نهایت می توانند با دانلود نرم افزار اظهارنامه مالیاتی از سایت سازمان مالیاتی به نشانی https://tax.gov.ir جهت ارسال فرم خود اقدام کنند.
کمی بیشتر در مورد قوانین مالیاتی:
طریق محاسبه ی مالیاتی در ایران به دو روش علی الرأس و خود اظهاری صورت می گیرد.
امروزه نظام‌های مالیاتی پیشرفته تصمیم گرفتند که به جای روش علی‌الرأس که در آن مأموران اداره‌ی مالیات به تعیین میزان مالیات می‌پردازند، خوداظهاری را جایگزین کنند.
خوداظهاری روشی است که شخص حقیقی یا حقوقی اعلام می‌کند که در سالِ مالیاتی خود به چه میزان سود داشته و میزان مالیات پرداختی خود را تعیین می کنند.
در واقع اظهارنامه مالیاتی کارنامه مالی است که همه ساله، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، برای محاسبه مالیات خود، به سازمان مالیاتی تحویل می دهند.
اکنون، با خود اظهاری الکترونیکی، فرآیند ها تحت سامانه متمرکز انجام می شود.
اظهارنامه مالیاتی در فرم‌های مصوب سازمان امور مالیاتی تکمیل می‌شود و در موعد مقرر به اداره‌ی امور مالیاتی محل اقامت شخص حقیقی یا اداره‌ی امور مالیاتی محل وقوع دفتر شخص حقوقی تحویل داده می‌شود.
تسهیل و تسریع روند رسیدگی به صورت های مالی مودیان مالیاتی و آشکار بودن کسب وکار و همچنین عمل به وظایف قانونی، پرداخت مالیات که ابزار مدیریت کشور است، از جمله فواید ارسال به موقع و صحیح اظهارنامه الکترونیکی است.
مزایای ارسال به موقع اظهارنامه های مالیاتی:
ارسال اظهارنامه مالیاتی در زمان تعیین شده نیز مزایای مفیدی را برای مودیان به همراه دارد:
یکی از مزایای تنظیم اظهارنامه مالیاتی بطور صحیح و به موقع آن است که اگر بصورت ۳ سال متوالی، اظهارنامه مالیاتی شرکتی مورد قبول اداره امورمالیاتی قرار بگیرد و اعتراضی به برگه تشخیص مالیاتی نداشته و مالیات را در زمان تعیین شده پرداخت کنند، مشمول حداکثر ۵ درصد تخفیف نسبت به مالیات های پرداخت شده بوده و از مالیات مشمول سال های بعد آن ها کسر می شود.
از مزایای دیگر تنظیم اظهارنامه مالیاتی بطور صحیح و به موقع آن است که مشمول بخشودگی یا معافیت مالیاتی که در قانون تصویب شده می باشند.
عوارض عدم تحویل به موقع اظهارنامه مالیاتی:
اما اگر مودیان مالیاتی، به تنظیم اظهارنامه مالیاتی به موقع و صحیح نپردازند و اظهارنامه مالیاتی را در موعد مقرر که قانون تعیین کرده است، ارسال نکنند، مشمول جریمه و تبعات قانونی خواهند بود.
به موجب ماده 192 قانون مالیات های مستقیم، مودیان مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی چنانچه نسبت به تسلیم آن اقدام نکنند، مشمول جریمه غیر قابل بخشودگی معادی 30 درصد مالیات متلعق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و 10 درصد مالیات متعلق به سایر مودیان می باشد.
حکم این ماده قانونی در مورد درآمد های کتمان شده در اظهارنامه های تسلیمی و یا هزینه های غیرواقعی نیز جاری است .
هم چنین طبق بند ت از ماده 132 قانون مالیات های مستقیم، شرط برخوردار از هر نوع معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی که در مناطق آزاد تجاری و سایر مناطق ویژه اقتصادی مشغول به فعالیت هستند، تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر است.
تحویل اظهارنامه ها بصورت الکترونیکی:
اظهارنامه های مالیاتی تا قبل از سال ۱۳۹۱، مودیان مالیاتی باید اظهارنامه های کاغذی را از مراجع مربوطه تهیه نموده و نسبت به تکمیل و ارسال آن اقدام می کردند.
انجام این کار از این طریق، مشکلاتی چون زمان بر بودن و هزینه هایی را در پی داشت به همین منظور برای تکریم مودیان و تسهیل و تسریع فرآیند ارسال و دریافت و تحلیل اطلاعات مودیان مالیاتی، از سال۱۳۹۱ اظهارنامه الکترونیکی ( طرح جامع مالیاتی )، در دستور کار قرار گرفت.
همچنین شخص حقیقی و حقوقی می تواند با مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی، نسبت به تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی اینترنتی اقدام و کد رهگیری خود را دریافت کند.
اکنون برای اظهارنامه ارزش افزوده و دریافت پلمپ دفاتر نیز، فرآیند ها در سامانه های مربوطه در بستر فضای مجازی انجام می شود.
مهلت تسلیم اظهارنامه های الکتریکی:
مهلت تسلیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی، حداکثر تا 31 تیرماه برای اشخاص حقوقی و حداکثر تا 31 خرداد برای سایر مودیان (اشخاص حقیقی) هرسال می باشد.
اما اگر در اساس نامه شرکت یا موسسه ای، سال مالیاتی با سال مالیاتی رسمی تطبیق نداشته باشد، ملاک تعیین میزان مالیات، سال مالی آن شرکت خواهد بود.
تاریخ تحویل اظهارنامه مالیاتی این گونه اشخاص حقوقی، حداکثر ۴ ماه پس از اتمام سال مالیاتی است.
اظهارنامه های الکترونیکی مالیاتی تا 12ماه پس از تسلیم آن به اداره امورمالیاتی، مشمول رسیدگی بوده و طبق ماده 156 قانون مالیات های مستقیم، ادارات امورمالیاتی مکلف هستند در این بازه زمانی، نسبت به بررسی اظهارنامه منطبق به مدارک و مستندات اعتباردهی شده مودیان، اقدام کرده و برگه تشخیص صادر کنند.
برای ابلاغ برگه تشخیص به مودیان، 3ماه فرصت قانونی وجود دارد.
مودیان نیز می توانند در مهلت مقرر قانونی، نسبت به برگه تشخیص، اعتراض کنند تا در مراجع قانونی، بررسی شود.
همچنین شخص حقوقی یا حقیقی این حق را دارد تا ۳۰ روز پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشو، نسبت به اصلاح مندرجات اقدام کند.
طبق ماده دویست و بیست و شش قانون مالیات های مستقیم، می تواند در این بازه زمانی، نسبت به رفع نقص اقدام کند.
انواع اظهارنامه جهت اعلام درآمد:
اظهارنامه های شش گانه مالیات بردرآمد به شرح زیر است:
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی موضوع ماده 110 قانون مالیات های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی گروه اول ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بردرآمد اشخاص حقیقی گروه دوم ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک ویژه اشخاص حقیقی که درآمد املاک دارند (ماده ۵۷ و ۸۰)
- اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت طبق ماده ۱۱۴ و۱۱۶ قانون مالیات های مستقیم.
کانال تلگرام آموزشهای مالی و حسابداری
سایر آموزش های حسابداری
