بررسی مصوبه مالیات بر خانه های خالی و تبصره های این مصوبه
نمایندگان مجلس یازدهم به دو ۲ فوریت اصلاح ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم که معروف به مصوبه مالیات بر خانه های خالی شناخته می‌شود رای دادند.
به نظر می‌رسد این مصوبه بخش قابل توجهی از ایرادات فعلی کارشناسان به قانون موجود را رفع کرده است.
تعیین مالیات بر این خانه ها معادل دو برابر ارزش اجاری املاک در هر ماه است.
این موضوع می‌تواند تا حدود زیادی بازدارنده باشد و عرضه واحدهای مسکونی با قیمت بالا را تضمین کند. جهت آشنایی با مالیات املاک به اینجا مراجعه بفرمایید.
متن کامل طرح دو فوریتی مالیات بر خانه‌های خالی
- با اینکه پنج سال از تصویت قانون راه اندازی و تکمیل سامانه املاک و اسکان می گذرد، اما هنوز اطلاعات مربوط به سکونت اعم از مالکیت یا اجاره ثبت نشده است.
- علت امر عدم اشتراک گذاشتن اطلاعات توسط دستگاه های اجرایی است.
- از طرفی نرخ کم مالیات بر خانه های خالی و ضعف سامانه مذکور موجب اثربخش نبودن قاونین موجود شده است.
- همچنین در خصوص مالیات بر خانه‌های خالی، نرخ پایین مالیات و ضعف سامانه فوق موجب اثربخش نبودن احکام قانونی موجود شده است.
- در نتیجه نرخ خانه های خالی در ضهری مانند تهران بسیار ییشتر از متوسط جهانی گزارش می شود.
طبق سرشماری سال 1395 تعداد دو میلیون واحد مسکونی خالی در کشور گزارش شده است.
بر اساس مصوبه مالیات بر خانه های خالی، متن زیر جایگزین ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم می‌شود:
ماده ۵۴ مکرر- واحدهای مسکونی واقع در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور (موضوع تبصره ۷ ماده ۱۶۹ مکرر این قانون) خانه خالی شناسایی شوند چنانچه بیش از دوازده ماه از پایان عملیات ساخت (برای واحدهای نوساز) یا بیش از شش ماه از آخرین نقل و انتقال یا آخرین زمان سکونت (برای واحدهای غیر نوساز) گذشته باشد، در سال نخست، مشمول مالیاتی به ازای هر ماه دو برابر ارزش اجاری ماهانه ملک می‌شود که این مالیات در سال‌های بعد ۵۰ درصد بیش از سال قبل خواهد بود. این مالیات از سال دوم اجرا، مشمول تمام شهرها خواهد شد.
تبصره ۱ مصوبه مالیات بر خانه های خالی
تعیین ارزش اجاری ماهانه املاک بر اساس موضوع ماده ۵۴ این قانون صورت خواهد گرفت.
سازمان امور مالیاتی مکلف است حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون و در سنوات آتی هر سال، ارزش اجاری املاک را به روزرسانی نماید.
مالیات موضوع این ماده شامل هزینه‌ها و استهلاکات صدر ماده ۵۳ و معافیت‌های موضوع تبصره ۱۱ ماده ۵۳ این قانون نمی‌شود.
تبصره ۲ مصوبه
وزارت راه و شهرسازی مکلف است حداکثر یک ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون، امکان برقراری پیوند میان کد ملی اشخاص (یا کد شناسایی اتباع غیرایرانی) و کد پستی واحدهای مسکونی را در سامانه ملی املاک و اسکان به صورت خود اظهاری برای کلیه املاک (اعم از دارای سند رسمی، عادی و وکالتی) فراهم نماید.
کلیه اشخاص مکلف‌اند ظرف دو ماه، اطلاعات کد ملی خود و کد پستی واحد مسکونی را (به همراه بارگذاری اسناد مثبته ملکی یا اجاری یا غیره) در سامانه وارد نمایند تا مشمول مالیات بر خانه خالی نشوند.
آن واحد مسکونی که سرپرست خانوار، کد ملی افراد تحت تکلف خود را ذیل آن ابراز می‌کند، سکونتگاه اصلی خانوار به شمار می‌آید.
تبصره ۳ مصوبه مالیات بر خانه های خالی
سرپرست خانوار به ازای همسر و هر فرد تحت تکفل بالای ۱۸ سال خود می‌تواند یک کد پستی دیگر نیز به عنوان سکونتگاه فرعی معرفی نماید که از مالیات موضوع این ماده معاف خواهد بود. برخورداری از معافیت منوط به ثبت اطلاعات در سامانه طی مهلت تبصره ۲ است.
تبصره ۴ مصوبه
واحدهای مسکونی که به حکم مراجع قانونی ذیربط امکان فروش یا اجاره را ندارند یا قابل سکونت نیستند، تا زمان اعلام حل و فصل دعاوی یا قابل سکونت شدن، مشمول مالیات موضوع این ماده نمی‌شوند.
تبصره ۵ مصوبه مالیات بر خانه های خالی
طبق مصوبه مالیات بر خانه های خالی:
در خصوص املاک مسکونی مشاع حسب مورد میزان سهم‌الشرکه، مالکان مشمول مالیات موضوع این ماده خواهند شد.
تبصره ۶ مصوبه مالیات بر خانه های خالی
اشخاص مشمول این قانون مکلفند تغییر محل سکونت یا تغییر مالکیت واحد مسکونی خود را حداکثر ظرف ۱۵ روز در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت نمایند.
در صورت احراز تخلف در ثبت اطلاعات در سامانه یا عدم مراعات مفاد این تبصره، اشخاص مشمول جریمه‌ای معادل ۲ برابر مالیات بر خانه خالی در سال اول خواهند بود.
تبصره ۷ مصوبه
داده‌های اظهار شده در سامانه ملی املاک و اسکان به معنای مالکیت افراد نخواهد بود و مبنای مالکیت جهت استفاده در دستگاه‌های اجرایی یا محاکم قضائی نمی‌باشد.
تبصره ۸ مصوبه مالیات بر خانه های خالی
دستگاه‌های خدمت‌رسان طبق مصوبه مالیات بر خانه های خالی مکلف‌اند ظرف ۳ ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون، به منظور ارائه خدمات زیر به متقاضیان، محل سکونت ثبت شده آنها را صرفاً از سامانه املاک و اسکان، استعلام نموده و آن را ملاک ارائه خدمات قرار دهند:
- الف) ارزیابی جهت بهره‌مندی از سیاست‌های حمایتی
- ب) افتتاح حساب و صدور دسته چک توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری
- ج) تعویض پلاک خودرو توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی
- د) صدور دفترچه بیمه و بیمه‌نامه توسط سازمان تأمین اجتماعی و بیمه مرکزی ایران
- ه) تخصیص خوابگاه دولتی به دانشجویان توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
- و) تخصیص کد بورسی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار
- ز) تخصیص سهمیه طرح‌های مدیریت ترافیک و آلودگی هوا توسط شهرداری‌ها
- ح) ثبت‌نام مدارس توسط وزارت آموزش و پرورش
- ط) ارسال اسناد و مدارکی نظیر گواهینامه، دسته‌چک، اخطاریه، ابلاغیه و… که بنا به ضوابط قانونی می‌بایست به محل سکونت افراد ارسال شود.
- ی) صدور انواع پروانه، گواهی و مجوز توسط شهرداری‌ها
- ک) ارائه انواع تسهیلات بانکی مربوط به حوزه مسکن از جمله صندوق پس‌انداز مسکن یکم و یا تسهیلاتی که جهت ارائه آنها املاک مشمول، در رهن بانک قرار می‌گیرد توسط بانک عامل
- ل) ارائه انشعاب جدید آب، برق یا گاز طبیعی توسط وزارتخانههای نیرو و نفت
طبق مصوبه مالیات بر خانه های خالی استعلام از سامانه ملی املاک و اسکان برای دستگاه‌های اجرایی، شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری رایگان خواهد بود.
تبصره ۹ مصوبه
وزارتخانههای نیرو و نفت مکلف‌اند ۳ ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون، حسب اعلام سامانه نسبت به تخصیص یارانه مصرف برق و گاز صرفاً به سکونتگاه اصلی ثبت‌شده در سامانه ملی اقدام نمایند و در خصوص سایر اشخاص یا سکونتگاه غیر اصلی، بالاترین پلکان قیمت این حامل‌ها را مبنا قرار دهند.
با تغییر محل اقامت فرد مشمول، یارانه‌های مذکور به محل اقامت جدید افراد منتقل می‌گردد.
وزیر نیرو و وزیر نفت مسئول حسن اجرای این تبصره هستند.
تبصره ۱۰ مصوبه مالیات بر خانه های خالی
وزارت راه و شهرسازی مکلف است اطلاعات مورد نیاز سازمان امور مالیاتی کشور در خصوص واحدهای مشمول مالیات این ماده را به صورت برخط در اختیار این سازمان قرار دهد.
سازمان امور مالیاتی کشور موظف است مطابق فصل هشتم این قانون مالیات متعلقه را به مالک واحد مذکور ابلاغ نماید.
مالک واحد خالی مکلف است تا سه ماه پس از ابلاغ، مالیات متعلقه را به نحوی که سازمان امور مالیاتی تعیین می‌کند، پرداخت نماید.
