مالیات برانحصار وراثت

مالیات برانحصار وراثت از انواع مالیات‌های مستقیم است که بر دارایی به جا مانده از افراد وضع می‌شود.
همانطور که می‌دانید پرداخت مالیات یکی از مهم ترین مسائل در  هر جامعه‌ای است.

مالیات یکی از منابع اصلی تأمین درآمد دولت‌ها می‌باشد و همانطور که افراد حقیقی و حقوقی، بنگاه‌های تجاری و … ملزم به پرداخت مالیات هستند وراثی که به آن‌ها ارث پرداخت می‌شود نیز باید برای اموال به ارث رسیده مالیات پرداخت کنند.

پس از فوت به کلیه اموال و دارایی‌ها، حقوق و مزایای دیگری که از فرد به جای می‌ماند ارث گفته می‌شود و به اشخاصی که وارث او هستند منتقل می‌شود. وراث با توجه به سهمی که ارث می‌برند و هم چنین رابطه خویشاوندی که با متوفی دارند ملزم به پرداخت مالیات هستند.
به این نکته توجه داشته باشید که هرچقدر نسبت وراث با متوفی نزدیک‌تر باشد میزان مالیات کم‌تراست.
و هرچه نسبت دورتر باشد میزان مالیات بر ارث بیشتر خواهد بود.

مالیات بر ارث

مالیات بر ارث انواعی از مالیات است که به تمام دارایی‌ها و مایملک باقیمانده از افراد فوت شده تعلق می‌گیرد.
مالیات بر ارث درواقع انواعی از مالیات است که به طور مستقیم بر ارث تعلق می‌گیرد، دریافت مالیات از ارث برای وراث کار چندان راحتی نیست و باید سلسله مراتب قانونی آن طی شود که یکی از قابل توجه ترین این مراحل پرداخت مالیات بر ماترک است و وراث بدون پرداخت آن نمی‌توانند بر حق‌الارث خود مالکیت داشته باشند. برای انجام امور مربوط به مالیات بر ارث در اولین مرحله باید وراث فرد متوفی لیستی از اموال و دارایی‌های او را تحت عنوان اظهارنامه مالیات بر ارث تهیه کرده و به سازمان اداره امور مالیاتی محل سکونت فرد فوت شده ارائه کنند.

قوانین مالیات برانحصار وراثت درایران

قوانین مالیات بر ارث برای اولین بار در سال‌ ۱۳۱۶ به ثبت رسید.
اما با گذشت زمان تغییرات بسیار زیادی در آن صورت گرفته است.
طبق قوانین جدید کشور میزان مالیات بر ارث بر اساس رابطه خویشاوندی وراث با فرد متوفی می‌باشد یعنی هرچه نسبت وارث با فرد متوفی نزدیک‌تر باشد میزان مالیات پرداختی کمتر و هرچه نسبت دورتر باشد میزان مالیات متعلق بیشتر خواهد.

طبق قوانین موجود، از سال ٩۵ و اجرای اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم روند اخذ مالیات از افراد مشمول تغییر کرد و میتوان گفت که عادلانه‌تر شد.
در حال حاضر افراد مشمول مالیات های متعادل، منطقی و کمتری نسبت به سال‌های‌ گذشته پرداخت می‌کنند.
همچنین با توجه به اینکه اصلاحیه سال ١٣٩۵ تاکنون اصلاح نشده و تغییری نکرده است، در سال ١٣٩٩ هم مالیات بر ارث طبق نرخ‌های ذکر شده در قانون سال ١٣٩۵ از مودیان دریافت می‌شود.

قانون مالیات برانحصار وراثت قدیم

برای افرادی که تا قبل از سال ۱۳۹۵ فوت کرده‌اند، ماترک باقی مانده از متوفی با قانون قبل مورد محاسبه مالیات قرار می‌گیرد. در قانون قدیم نرخ مالیات برابر با ۳۵٪ ارزش ماترک باقی مانده است. طبق قانون قدیم سپرده‌های بانکی کاملا از مالیات معاف هستند و هم چنین سهام شرکت‌ها بین ۴۰ تا ۶۰ درصد بسته به نوع سقف از مالیات معاف هستند.

*در قانون مالیات بر ارث قدیم سقف معافیت مالیات برای هر یک از وراث سه میلیون تومان می‌باشد.

قانون جدیدمالیات برانحصار وراثت

مالیات ماترک باقی‌مانده افرادی که در سال ۱۳۹۵و پس از آن فوت شده‌اند با توجه به قانون جدید محاسبه می‌شود.
در قانون جدید نرخ مالیات ماترک بسته به نوع آن متفاوت است.
در این قانون نرخ مالیات املاک ۷/۵٪، نرخ سرقفلی ۳٪، نرخ مالیات سپرده‌هایی بانکی که در قانون قدیم معاف از مالیات بودند برابر ۳٪ و نرخ مالیات برای سایر اموال و دارایی‌ها مثل ارز، طلا، جواهر و وجه نقد و … ۱۰٪ می‌باشد.
*جالب است بدانید در قانون جدید هیچ گونه معافیت مالیاتی برای وراث در نظر گرفته نشده است.

در قانون مالیات برانحصار وراثتقدیم کلیه اموال متوفی در اظهارنامه مالیاتی ثبت و پس از محاسبه آن گواهی مالیات بر ارث به صورت یکجا صادر می‌شد، اما در قانون جدید وراث می‌توانند ماترک را به صورت موردی به نقل و انتقال در آورند و پس از پرداخت مالیات گواهی واریز مالیات بر ارث را اخذ نمایند.

در قانون قدیم وراث حداکثر تا شش ماه بعد از فوت متوفی می‌توانستند اظهارنامه مالیاتی را به اداره امور مالیاتی ارائه کنند، در غیر این صورت مشمول جریمه می‌شدند، اما در قانون جدید هم چنین اتفاقی نخواهد افتاد و محدودیت زمانی برای درخواست اظهارنامه مالیاتی وجود ندارد.

درخواست اظهارنامه مالیات برانحصار وراثت

در ابتدا برای صدور گواهی انحصار وراثت باید وراث یا افراد ذی نفع درخواست خود را برای صدور گواهی به نزدیک ترین شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی متوفی اعلام کنند، هم چنین برای مشخص شدن میزان ارث هر یک از وراث، در ابتدا باید ارزش کل ماترک باقی مانده از متوفی مشخص شود و پس از کسر هزینه‌ها و بدهی‌ها، سهم هر یک از وراث مشخص گردد.

اما چگونه؟

پس از فوت فرد وارثان او باید لیستی از تمامی اموال و دارایی‌های متوفی تهیه کنند و به شعبه سازمان امور مالیاتی محل سکونت فرد فوت شده مراجعه و آن را ارائه کنند. این کار باید ظرف نهایت یک سال انجام شود، برای این منظور نیز باید فرم‌های مخصوص سازمان امور مالیاتی را به طور کامل تکمیل کرده باشند و اطلاعات مکانی متوفی، اطلاعات هویتی و همچنین لیست اموال و دارایی‌ها و بدهی‌ها، هزینه کفن و دفن، واجبات مالی، عبادی و مواردی نظیر مهریه همسر در آن به طور کامل ذکر شود.در این اظهارنامه همه چیز باید به طور کامل شفاف باشد.

در مرحله بعد این مدارک باید به شورای حل اختلاف تحویل داده شود تا پس از کسر بدهی ها که یکی از مهم‌ترین آن‌ها مالیات می‌باشد سهم الارث هر یک از وارثان تعیین شود.

معافیت‌های مالیات برانحصار وراثت

• مواردی مثل حقوق بازنشستگی، پس انداز خدمت، مزایای پایان خدمت، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده و دریافتی‌های بیمه مشمول پرداخت مالیات بر ارث نیستند.
• هم چنین دیه و خسارت فوت نیز مشمول پرداخت مالیات برای ارث نیستند.

نحوه پرداخت مالیات برانحصار وراثت

همانطور که بنگاه‌های تجاری برای پرداخت مالیات خود ملزم به تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی هستند، وراث نیز تا یک سال بعد از انحصار وراثت فرد متوفی فرصت دارند تا اظهارنامه مالیاتی اموال مشمول را تکمیل و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. توجه داشته باشید وراث زمانی ملزم به پرداخت مالیات بر ارث هستند که اموال باقی مانده از متوفی تقسیم شده و انحصار وراثت صورت گرفته باشد، در غیر این صورت مادامی که اموال به نام فرد متوفی باشد نیازی به پرداخت مالیات نیست.

طبق قانون مالیات‌های مستقیم وراث به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• وراث طبقه اول
  پدر، مادر، همسر، اولاد
• وراث طبقه دوم
  اجداد، برادر، خواهر و اولاد آن‌ها
• وراث طبقه سوم
  عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آن‌ها

_توجه داشته باشید که مالیات برانحصار وراثت برای وارد این طبقه اول ٧.۵درصد طبقه دوم ١۵ درصد طبقه سوم ۳۰ درصد می باشد.

_مالیات بر ارث سهام، سرمایه حق الشرکه و حق تقدم داخل بورس برای طبقه اول 0.5 درصد، برای وارثین طبقه دوم 1 درصد و برای وارثین طبقه سوم برابر با 2درصد می‌باشد.

_مالیات بر ارث سپرده بانکی و اوراق مشارکت برای وارثین طبقه اول ۳ درصد، وارثین طبقه دوم ۶ درصد و برای وارثین طبقه سوم برابر با ۱۲ درصد می باشد.

_مالیات بر ارث سهام و حق تقدم خارج از بورس برای وارثین طبقه اول ۶ درصد وارثین طبقه دوم ۱۲ درصد و برای وارثین طبقه سوم ۲۴ درصد می‌باشد.

اگر فرد متوفی دارای دارایی‌هایی به غیر از مواردی که ذکر شد باشد مالیاتی که برای این دسته از اموال و دارایی ها در نظر گرفته شده به صورت زیر است:
برای وارثین طبقه اول ۱۰ درصد
وارثین طبقه دوم 20  درصد
و برای وارثین طبقه سوم ۴۰ درصد می‌باشدو

به پایان مقاله مالیات برانحصار وراثت رسیدیم، امیدواریم این مقاله مفید واقع شده باشد.

ممنون از همراهیتان.
مجموعه AccTrain  طی سالها تلاش  ارايه کننده انواع نرم افزارحسابداری موجود در بازار می باشد،.
مفتخریم پاسخ گوی نیاز شما باشیم .

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مالیات و مباحث مالی با ما همرا باشید.

مباحث مرتبط :

• کارت بازرگانی چیست و چه مزایایی دارد
• سرکوب مالی چیست؟
• کارمزد و بررسی انواع آن
• جرایم مالیاتی حقوقی
• تنظیم اظهارنامه مالیاتی
• معافیت مالیاتی و راه‌های تخفیف مالیاتی
• علی الراس شدن مالیات
• صورت معاملات فصلی چیست؟ چگونگی تهیه و ارسال گزارش
• صورت حساب سود و زيان
• انواع نرم افزار حسابداری و کاربردهای آنها
• درآمد حسابداران در ایران
• سال مالی (دوره مالی)